Çinli çocukların yetiştirilme biçimlerinde, özellikle “seni seviyorum” deme veya aşırı katı ebeveynler altında yetiştirilme koşullarında bazı kültürel farklılıklar var. Bununla birlikte, bir diğer kültürel farklılık ise bu çocukların (ve yetişkinlerin!) Çin’de oynadıkları oyunlar ve oyuncaklardır. İPad, Gameboy ve Playstation’lara artık çok rağbet edilse de, genellikle çoğu okulda bunlara izin verilmiyor. Bu eşyalar ayrıca birçok kırsal bölgedeki çocuklar ve gençler için erişilebilir değil. Peki, Çin’deki çocuklar boş zamanlarında hangi oyunları oynarlar? Geleneksel Çin oyuncakları ve oyunlarının bir listesini derledik:
毽子 (JIÀN ZI)
Badminton topu genelde badminton topunu temsil ediyorken aynı zamanda bu tüyle kaplı oyuncağı da ifade eder. Aslında ağır bir hacky sack’tir (ayak torbası) ve ayaktan ayağa tekme atarak geçirilir. Amaç onu yere değdirmemektir. Okul bahçelerinde oynanmasının yanı sıra yaşlılar arasında da bacaklarını aktif tutmanın bir yolu olarak çok popülerdir.
抖空竹 (DǑU KŌNG ZHÚ) ÇİN YOYOSU
Diabolo olarak da bilinen Çin Yo-yo’su bir ipte dönen kum saati şeklindeki nesnedir. İp iki çubuğa bağlıdır. Diabolo’yu dengede tutmanın ve döndürmenin yolu el çubuklarını alternatif olarak aşağı yukarı hareket ettirmektir. Bundan dolayı, Çince’de diabolo oynamak “抖空竹” ya da “diabolo sallamak” olarak ifade edilir. Yetenekleri yüksek oyuncular yo-yo’yu daha yukarı atabilir ve ipte yakalayabilir, veya yo-yo dönerken ipi farklı şekillere sokabilirler. 空竹 harfi harfine “boş bambu” demektir. Diabolo’lar aslında ilk başta bambudan yapılmış ve bardaklar orta kısımlarından oyulmuş. Çin Yo-Yo’su, akrobasi çalışmalarının yapıldığı performanslarda da sıklıkla kullanılıyor. Ünlü akrobatik topluluk Cirque Du Soleil, bazı etkinliklerinde Çin Yo-yosunu kullanıyor.
跳皮筋 (TIÀO PÍ JĪN)
Çin atlama ipi, gerdirilmiş devasa lastik bir banda çok benziyor. İki çift bacağın etrafında dönen ince elastik bir ip parçasıdır. Batıdaki ip atlamanın aksine, bu oyunun amacı, belli bir sıradaki ilmekleri ve desenleri oluşturmak için bacaklarınızı ipin içine bağlamaktır. Bu genellikle bir kafiye veya şarkı eşliğinde yapılır. Her seviye tamamlandığında, ip daha yükseğe taşınır ve bu da desenlerin tamamlanmasını zorlaştırır.
抓拐 (ZHUĀ GUǍI)
Batı kültüründeki “jacks” adı verilen oyuna çok benzeyen bir oyundur. “拐” genellikle bir koyun veya domuzun uyluk ekleminden bir kemik parçasını ifade eder. Çocuklar genellikle onları yemek masasından toplar. Tıpkı jacks’teki gibi bir top veya küçük bir puf oyun sırasında atılır. Kurallar değişkenlik gösteriyor, ancak asıl amaçlardan biri pervaneyi yakalamadan önce dört kemiğin tamamını yukarı çevirmektir. Antik çağda, bu oyun parmaklarının çevikliğini artırmak için genç kızlar arasında şiddetle teşvik edilmiş. Parmakları ne kadar çevik olursa, tezgahta ve nakışda o kadar yetenekli olurlarmış.
蝈蝈 (GUŌ GUŌ)
Karınca-cırcır böceği oyun olmasa da, Guo Guo genellikle küçük çocuklar için bir oyuncak olarak görülür. İyi şans sembolleri olduğu düşünülen bu enerjik yeşil cırcır böcekleri sık sık yakalanıp tuhaf kutulara koyulur. Onlar melodik “şarkı söylemeleri” ile tanınırlar. Bazı kutular bu melodileri güçlendirmek için özel olarak tasarlanmıştır. Yaz aylarında, Çin’deki marketlerde satıldıklarını sıkça görebilirsiniz. Mulan’ın Disney filmindeki şanslı cırcır böceği “Crickee” bir Guo Guo idi. Guo Guo, ünlü Qing Hanedanı Jadeite Lahana oymacılığı üzerine tasvir edilen iki böcekten biridir. Diğer böcek ise katydid’dir. Heykeli Tayvan’daki Ulusal Saray Müzesi’nde sergileniyor.
斗蛐蛐 (DÒU QŪ QŪ)
Cırcırböceği Dövüşü, bu özel oyun bazı hayvan severleri rahatsız edebilir, ancak Çin’in kırsal bölgelerinde oldukça popülerdir. Cırcır böcekleri kapalı bir “arenaya” (genellikle açık bir kap veya kutuya) yerleştirilir. Oyuncular, kendi cırcır böceklerinin antenini sopayla dürterek sallar ve onları sinirlendirir. Böceklerden biri diğerinden kaçıncaya, cıvıldamayı bırakana, halkadan atılana ya da diğer cırcır böceği tarafından tüketilinceye kadar savaştırılır. Birçok yetişkin cırcır böceği dövüşüne katılır ve hatta bazıları bu dövüşler için özel olarak cırcır böceği yetiştirir. Cırcır böceği dövüşü sezonu Ağustos ve Eylül ayları arasında gerçekleştirilir, çünkü böcekler nadiren sonbahar mevsiminde yaşar.
乒乓 (PĪNG PĀNG)
Ping Pong hemen hemen her okul bahçesinde bulunmaktadır. Sadece Çin’in ulusal bir sporu değildir, aynı zamanda kurulum ve malzeme bakımından da oldukça ucuzdur. Bir oyun alanı inşa etmeniz veya açmanız gerekmez. Ping pong’da kullanılan masalar portatiftir ve yer kazanmak için katlanabilirler. Ping pong, Çin’de 300 milyondan fazla oyuncuyla en çok oynanan eğlence sporudur. Çin’in bu özel spor dalındaki becerisine rağmen, aslında bir Çin icadı değil. Oysa futbol öyledir.
羽毛球 (YǓ MÁO QIǓ)
Nispeten ucuz bir spor olan badminton, Çinli çocuklar arasında da çok popüler. Birçok okul bahçesinde, hacky sack(ayak torbası) gibi kurallarla, ağ olmadan oynanır. Oyunun amacı, topun yere değmesine izin vermekten kaçınmaktır. Masa tenisi ile birlikte Çin, tüm büyük dünya yarışmalarında badminton sporuna da hükmetmiştir. Çinli öğretmenlerimizin çoğu büyürken bu küçük oyunları oynadılar! Sen hangi oyunları oynadın? Bunlardan herhangi birini oynamayı denediniz mi? Yorumlarda bize bildirin!
