Japonca şimdiki zaman adlı Japonca dersimizde şimdiki zaman fiil çekimini ve Japonca bir fiilin て çekimini öğreneceğiz.
Yapıyorum, yapıyorsun gibi geçmişte başlamış ve halen devam eden eylemlere şimdiki zaman diyoruz. Fiilin te çekimi diye bilinir. Fiilin te çekimini iyi bilmelisiniz. Çünkü en sık kullanılan çekimlerdendir. Fiilin te çekiminin cümle içindeki çevirisini yapıp – yapalı, gidip – gideli, gelip – geleli gibi yapacağız.
Bu dersi bitirdiğinizde aşağıdaki gibi cümleleri kurabileceksiniz:
İe ni itte kaban wo motte kimasu.
Eve gidip çantamı alıp geleceğim.
Nihon ni kite 3 jikan tatta.
Japonya’ya geleli 3 saat geçti.
Cümlelerine baktığımızda birinci cümlede iku fiilini itte haline getirdik. İkinci cümlede ise kuru fiilini kite haline getirdik. Aslında biz bu çekimi Türkçeye çevirirken geleli, gideli diye çevirmeyiz. Bu yapı aslında -te kara yapısıdır. -te kara: -den sonra demektir.
Nihon ni kite kara 3 jikan tatta.
Japonya’ya geldikten sonra 3 saat geçti.
Fakat günlük konuşmada kara çıkarılabildiği için kite’yi burada geleli diye Türkçeye çevirdim ki anlaşılır olsun. Bu anlatıklarımı şimdi öğrenelim. Bunun için fiillerin te çekimini yapmayı öğrenmeliyiz. Bildiğiniz gibi fiillerin grupları farklıydı. Her grubun te çekimi farklı yapılır.
Fiilin te çekimi Japoncada en sık kullanılan yapılardan biridir. Kesinlikle çok iyi bir şekilde öğrenmelisiniz. Birçok fiil çekimi, te çekimi ile beraber kullanılır.
1. grup fiillerin te çekimi
a) Fiil mu, nu, bu ile bitiyorsa; son ekler düşer ve yerine nde gelir.
飲む
Nomu
İçmek
飲んで
Nonde
İçip, içeli
遊む
Asobu
Oynamak
遊んで
Asonde
Oynayıp, oynayalı
死ぬ
Shinu
Ölmek
死んで
Shinde
Ölüp, öleli
b) Fiil ku veya gu ile bitiyorsa; ku düşer ite, gu düşer ide gelir.
書く
Kaku
Yazmak
書いて
Kaite
Yazıp, yazalı
泣く
Naku
Ağlamak
泣いて
Naite
Ağlayıp, ağlayalı
泳ぐ
Oyogu
Yüzmek
泳いで
Oyoide
Yüzüp, yüzeli
Gitmek anlamındaki iku fiilinin te çekimi iite olmaz.
İstisna olarak iku’nun te çekimi itte’dir.行く – İku – Gideceğim, giderim
行って – İtte – Gidip, gideli
c) Fiil tsu, ru, u ile bitiyorsa; tsu, ru, u düşer tte gelir.
待つ
Matsu
Beklemek
待って
Matte
Bekleyip, bekleyeli
走る
Hashiru
Koşmak
走って
Hashitte
Koşup, koşalı
払う
Harau
Ödemek
払って
Haratte
Ödeyip, ödeyeli
d) Fiil su ile bitiyorsa; su düşer shite gelir.
話す
Hanasu
Konuşmak
話して
Hanashite
Konuşup, konuşalı
隠す
Kakusu
Saklamak
隠して
Kakushite
Saklayıp, saklayalı
殺す
Korosu
Öldürmek
殺して
Koroshite
Öldürüp, öldüreli
2. grup fiillerin te çekimi
Fiilin sonundaki ru düşer te gelir.
曲げる
Mageru
Eğmek
曲げて
Magete
Eğip, eğeli
見つける
Mitsukeru
Bulmak
見つけて
Mitsukete
Bulup, bulalı
見る
Miru
Bakmak
見て
Mite
Bakıp, bakalı
Düzensiz fiillerin te çekimi
する
Suru
Yapmak
して
Shite
Yapıp, yapalı
来る
Kuru
Gelmek
来て
Kite
Gelip, geleli
Şimdiki zaman
Fiilin te çekiminden sonra imasu / iru getirirseniz şimdiki zaman çekimini yapmış olursunuz. İmasu getirirseniz kibar konuşma, iru getirirseniz günlük konuşma dili olacaktır. Olumsuz cümlede ise imasen / inai getireceğiz.
何をしているか。
Nani wo shite iru ka.
Ne yapıyorsun?
私は本を読んでいます。
Watashi wa hon wo yonde imasu.
Ben kitap okuyorum.
彼女はひらがなで書いている。
Kanojo wa hiragana de kaite iru.
O hiragana ile yazıyor.
アキラと話していません。
Akira to hanashite imasen.
Akira ile konuşmuyorum.
Günlük deyişimizde genelde içkili mekanlarda duyduğumuz şerefe! anlamındaki kanpai kelimesi var.
Günlük Deyiş
乾杯
Kanpai
Şerefe
Tüm Japonca Kitaplarımız
Kitaplarımızı tüm kitap satan online mağazalardan ve d&r gibi kitapçılardan alabilirsiniz. Fiyatlar satan yere göre değişkenlik gösterebilir.
