Geçmiş zamanı geçmişte yaptığımız eylemler için kullanırız. Okula gittim, yemek yedim gibi. Fiil çekimi te çekimi ile %100 aynıdır. Sadece te yerine ta getireceğiz. Olumsuzlarda ise fiili olumsuz çekimleyip nai yerine nakatta getireceğiz.

1. grup fiillerin ta çekimi

a) Fiil mu, nu, bu ile bitiyorsa; son hece düşer ve yerine nda gelir.

b) Fiil ku veya gu ile bitiyorsa; ku düşer ita, gu düşer ida gelir.

Gitmek anlamındaki iku fiilinin ta çekimi iita olmaz. İstisna olarak iku’nun ta çekimi itta’dır.

行った – İtta  – Gitti

行かなかった – İkanakatta – Gitmedi

c) fiil u, tsu, ru ile bitiyorsa; u, tsu, ru düşer tta gelir.

d) Fiil su ile bitiyosa; su düşer shita gelir.

2. grup fiillerin ta çekimi

Fiilin sonundaki ru düşer ta gelir. Olumsuz çekimlerinde ru düşer yerine nakatta gelir.

Düzensiz fiillerin ta çekimi

Fiillerin kibar geçmiş zaman çekimi

Fiilin sonundaki masu’ın yerine mashita gelir. Olumsuzunda fiilin masu kısmını atıp masen deshita getiririz. Geçmiş zaman kibar çekimi tüm gruplarda aynı şekilde yapılır. Bu yüzden sadece bir fiil üzerinden örnek vereceğim.

Böylece Japoncada yer alan tüm zamanları gördünüz. Evet Japoncada sadece şu şekilde zaman çekimleri bulunur:

1. Taberu – Yerim / yiyeceğim
2. Tabete imasu – Yiyorum
3. Tabete imashita – Yiyordum
4. Tabeta – Yedim

Fiilin te çekimi ve ta çekimi ile kullanılan çok sayıda yapı mevcuttur. Bunların bir kısmını ileride göreceğiz. Şimdi gelelim günlük deyişimize. Madem geçmiş zamanı anlattık, uzun süre görmediğimiz birisi ile karşılaşırsak ne diyeceğimizi öğrenelim: hisashiburi. Diyelim ki yolda giderken tesadüfen bir süredir görmediğiniz birine rastladınız. Biz Türkçede böyle bir durumda “ne zamandır görüşmüyoruz?, uzun zaman oldu değil mi?” gibi şeyler deriz.  Japoncada hisashiburi diyeceğiz. Hisashiburi kelime manası olarak uzun zaman, uzun zaman sonra, son gördüğümden beri demektir. Genelde bunu hisashiburi da ne – uzun zaman oldu değil mi? şeklinde kullanırız. Kibar olmak için hisashiburi desu ne diyebilirsiniz. Aşağıda size bu kelimeyi en güzel söyleyen bir anime karakterinin sesini koydum. One piece animesinde crocodile karakteri, mugiwara’yı uzun bir süre sonra görünce söylemişti.  Tabii crocodile da ne yerine da na demiş. Her ikisi de aynı anlama gelir. Dinleyelim haydi. Çok da karizma söylemiş 🙂

Diyalog şu şekilde:

Omae, koko ni tsukamatteta no ka, kurokodairu

Sen, burada mı tutuluyordun, kurokodairu?

Hahahahaha, hisashiburi da na, mugiwara..

Hahahahaha, uzun zaman oldu di mi, mugiwara..