Japonca ismin halleri に, へ, を, で, から
Şimdi fiillerle çok sık kullanacağımız bazı edatları göreceğiz. Bu edatlar en sık kullanılan edatlardır. Japonca öğrenenlerin çok sık hata yaptığı bir konu bu. Bu yüzden dikkatli okumanızı ve öğrenmenizi öneririm. Bu dersi iyi öğrenen birisi Japoncayı artık çok kolay anlayabilir. Şuna inanınki şuana kadar gerçekten çok iyi bilgiler öğrendiniz.
Bu derste göreceğimiz edatları sırası ile tek tek inceleyeceğiz. Ne işe yarar bu edatlar derseniz bunu Türkçede’ki ismin e, de, den hali gibi değerlendirebilirsiniz. Japoncadaki farklılıkları da göreceğiz. Bazı kitaplar ve internet sitelerinde bu konu Japonca edatlar ya da ilgeçler olarak geçer. Benim her zaman dediğim gibi neyin ne olduğunu bilmenizden ziyade, nasıl kullanıldığını bilmeniz önemli. Bu şekilde öğrenirseniz kendi kendinize bir dili öğrenebilirsiniz.
Kısacası biz bu derste Japoncada ismin halleri için kullanılan edatları işleyeceğiz. Bunların Türkçe karşılığı aşağıda çerçeve içinde verildi.
Tokyo – İsmin yalın hali
Tokyo’yu – İsmin i hali
Tokyo’ya – İsmin e hali
Tokyo’da – İsmin de hali
Tokyo’dan – İsmin den hali
İsmin yalın hali – ga – が
İsmin yalın hali ne demek? Önce bundan başlayalım. Hiç bir hal eki almamış sözcüklere yalın haldeki sözcük denir.
Örnekler:
Kitap, kapı, armut, araba, kamyon, asker, ben, sen, vs..
Bir sözcüğün çoğul halde olması ya da iyelik eki almış olması o sözcüğün yalınlığını bozmaz.
Örnekler:
Kitaplar, kapım, armutun, araban, kamyonum, askerler, benim, senin, vs..
Fakat Japonca’da bir isim, yanına bir edat alarak yalın hale gelir. Bu edat ga edatıdır. Ga edatı alan isim, eylemi yapandır veya üzerinde etki olmayan bir nesnedir. Mesela kitap satın aldım cümlesinde kitaba bir etkimiz var. Türkçede buradaki gibi kitap sözcüğünü yalın halde kullanıyoruz. Ama Japonca’da her zaman ismin i hali kullanılır.
Ali gidecek cümlesini söylemeyi deneyelim. Burada eylemi yapan kişi Ali’dir. Ali’ye bir etki bulunmuyor. Bu durumda Ali’den sonra ga getirmeliyiz. Genel olarak Japoncada bir cümlede özne ve yüklem arasında bir sözcük yoksa olumlu cümlede özne ve yüklem arasına ga gelir. Olumsuzda ise wa gelir. Bunu daha önce 2 kere belirtmiştim.
アリが行く。
Ari ga iku.
Ali gidecek.
犬が死ぬ。
İnu ga shinu.
Köpek ölecek.
馬が泳いでいます。
Uma ga oyoide imasu.
At yüzüyor.
テーブルの上に本があります。
Te-buru no ue ni hon ga arimasu.
Masanın üzerinde kitap var.
Gördüğünüz gibi nesneye veya özneye bir etki bulunmuyorsa ardından ga edatını getiriyoruz.
İsmin i hali – wo – を
Wo hecesi ismin i hali olarak kullanıldığı gibi farklı kullanımlara da sahip. Bu kısımda i halini göreceğiz. Nedir bu i hali? İ hali yüklemin kimi, kimleri, neyi, neyleri etkilediğini gösterir. Asıl işlemi belirtmedir. Suyu, kapıyı, arabayı derken kullanılır. Wo edatının okunuşu o‘dur.
自転車を
Jitensha wo
Bisikleti
花を
Hana wo
Çiçeği
東京を
Tokyo wo
Tokyo’yu
あなたを
Anata wo
Seni
本を読みます。
Hon wo yomimasu.
Kitabı okuyacağım.
水を飲んでいます。
Mizu wo nondeimasu.
Suyu içiyorum.
Japonca’da her zaman ismin i hali kullanılır. Biz Türkçe’de kitap okuyorum / kitabı okuyorum deriz. Bu her 2 cümlenin karşılığında da hon wo demeliyiz. Bu sebeple Türkçe’ye çevirirken
Hon wo yomimasu.
Kitap okuyacağım.
Mizu wo nondeimasu.
Su içiyorum.
olarak çeviririz.
İsmin e hali – he – へ, ni – に
Bu hal ismin yönelme halidir. Arabaya, kapıya, eve, İstanbul’a gibi. Yüklemin belirttiği eylemin nereye yöneldiğini belirtir. Ben size burada he ve ni’yi göstereceğim.
He edatı: Japonca’da tek görevi ismin yönelme hali olan edat he edatıdır. Okunuşu e‘dir.
東京へ行きます。
Tokyo he ikimasu.
Tokyo‘ya gideceğim.
Ni edatı: He edatının geldiği her yere ni edatını koyabilirsiniz.
私に
Watashi ni
Bana
図書館に
Toshokan ni
Kütüphaneye
東京に
Tokyo ni
Tokyo’ya
アキラに
Akira ni
Akira’ya
東京に行きます。
Tokyo ni ikimasu.
Tokyo‘ya gideceğim.
Ni edatının yönelme içermeyen ismin e hali özelliği de vardır. Bana soru sor, Akira bana kalem verdi cümlelerinde gördüğünüz gibi soru sorarken hareket etmeyiz, kalem verirken hareket etmeyiz. Bu durumda ismin e hali olarak ni kullanılır. He edatını da kullanabilirsiniz fakat ni edatı çok daha yaygındır.
アキラは私にペンをくれました。
Akira wa watashi ni pen wo kuremashita.
Akira bana kalem verdi.
İsmin de hali – ni – に, de – で
İsmin de halini inceleyelim. Yani bulunma halini göreceğiz. Ahmet’te, Ankara’da, evde, okulda gibi.
Ni edatı süreklilik bulunduran eylemlerde kullanılır. Mesela: bulunmak, oturmak, kalmak, yaşamak gibi. Bunlar bir eylemden ziyade hayatın bir döngüsü. Otururken bir olay yapmazsınız. Bir yerde yaşarken bir olay yapmazsınız. Yaşamak fiili koşmak, yürümek, zıplamak gibi değil. Otelde kalıyorum deriz mesela. Kalmak için bir şey mi yapıyoruz? Yani bir eylem mi yapıyoruz. Tabii ki hayır. Bu sebeple bulunduğumuz yerde bir aksiyon içerisinde isek de edatını, değilsek ni edatını kullanırız. Ni edatında süreklilik söz konusudur. Sürekli olmayan şeylerde de edatını kullanacağız.
Yer + ni + aksiyon içermeyen durum bildiren eylem
Yer + de + aksiyon içeren eylem
東京でパーティがあります。
Tokyo de pa-ti ga arimasu.
Tokyo’da parti var.
Yukarıda de kullandım. Çünkü parti sürekli değildir. Bu sebeple Tokyo ni dersek yanlış olur.
東京に住んでいます。
Tokyo ni sunde imasu.
Tokyo‘da yaşıyorum.
東京で働いています。
Tokyo de hataraite imasu.
Tokyo‘da çalışıyorum.
Yukarıdaki cümlelerde ise doğru bir şekilde kullanılmıştır.
İsmin den hali – kara – から
İsmin den hali biraz kapsamlı bir konudur. Zira -den, eki olarak yukarıda bahsettiğimiz edatların bir çoğu kullanılıyor. Temelde ise kara edatı -den/dan eki olarak kullanılır.
イスタンブールから来ます。
İsutanbu-ru kara kimasu.
İstanbul’dan geleceğim.
昨日東京から帰りました。
Kinou Tokyo kara kaerimashita.
Dün Tokyo‘dan döndüm.
ÖZET
Tokyo ga – Tokyo …
Tokyo ga ooki na machi desu.
Tokyo büyük bir şehirdir.
Tokyo wo – Tokyo’yu …
Tokyo wo tabi suru.
Tokyo’yu ziyaret edeceğim.
Tokyo ni / he – Tokyo’ya …
Tokyo ni / he ikimasu.
Tokyo’ya gideceğim.
Tokyo kara – Tokyo’dan …
Tokyo kara kimashita.
Tokyo’dan geldim.
Örnekler:
私はパンをナイフで切ります。
Watashi wa pan wo naifu de kirimasu.
Ben ekmeği bıçak ile keseceğim.
あなたは毎日本を読みます。
Anata wa mai nichi hon wo yomimasu.
Sen her gün kitap okursun.
学校へバスで行きます。
Gakkou he basu de ikimasu.
Okula otobüs ile gideceğim.
アキラに質問します。
Akira ni shitsumon shimasu.
Akira’ya soracağım.
母と一緒に図書館で本を読みます。
Haha to isshoni toshokan de hon wo yomimasu.
Annemle beraber kütüphanede kitap okuyacağız.
9時に日本から来ます。
Ku ji ni Nihon kara kimasu.
Saat 9’da Japonya’dan geleceğim.
Konbanwa kelimesi de konnichiwa gibi hiragana ile yazılırken wa hecesi ha olarak yazılan bir kelimedir: こんばんは
Ben çoğu kez akşam olmasına rağmen Japonların konnichiwa dediklerine de denk geldim. Ben de her defasında akşam olduğu için konbanwa demek daha iyi olur di mi diyerek takılmışımdır.
Günlük Deyiş
こんばんは
Konbanwa
İyi akşamlar
Derse Ait Sık Sorulan Sorular
Bu dersle ilgili sizlerden gelen sık sorulan soruları bir araya getiriyoruz. Böylece başkalarının sorduğu soruları da görebilir ve yeni şeyler öğrenebilirsiniz. Aradığınız cevap aşağıda yoksa yorum yaparak sorunuzu iletiniz. Eğer biliyorsanız başkalarının sorularına da cevap veriniz. Asialogy Topluluğu bizim için çok önemlidir. Katkıda bulunmaktan lütfen çekinmeyiniz.
Eklenmiş bir soru bulunamadı.
Japonca Kitaplarımız
