Japon Alfabesi Kanjilerin Okunuşu
Japon alfabesi dersimize kanjilerin okunuşu ile devam edeceğiz. Daha önce kanjilerin Çince okunuşu için on yomi Japonca okunuşu için ise kun yomi demiştik. Genel olarak birleşik, yani birden fazla kanjiden oluşmuş kelimelerdeki kanjiler on yomi ile, tek başına bulunan kanjiler ise kun-yomi ile okunur. Fakat her zaman böyle değildir. Bir örnekle görelim:
力 kanjisinin okunuşu chikara’dır. Bu okunuş kun-yomi okunuşudur. 能力 kanjisinin okunuşu nouryoku’dur. Burada 力 kanjisinin okunuşu ryoku’dur. Gördüğünüz gibi aynı kanji başka bir yerde farklı bir şekilde okunabiliyor.
能力 gibi birkaç adet kanjiden oluşan sözcükleri bir tek kanji gibi ezberlemek gerekir. Zira bir kanjinin birden fazla okunuşu olabilir. Bilinmesi gereken şudur: Kun okunuş genelde kanji tek başına olduğunda ya da bir ad, fiil veya sıfat kökü olduğu zamanlarda kullanılır. Fakat her zaman böyle değildir. Mesela Japoncadaki ichi, ni, san gibi sayma sayılarında kanji tek başına bulunmasına rağmen on yomi kullanılır.
Kanjileri öğrenirken on ve kun okunuşlarını örnek olsun diye verdik.
Bunları ezberlemeniz şart değildir. Fakat bilmenizde fayda vardır.
Çince okunuş, yani on yomi okunuşlar kanjilerde katakana ile belirtilir. Biz de bu kitapta / eğitimde on yomi okunuş için katakana, kun yomi okunuş için hiragana kullandık. 2 örneği aşağıdaki tablodan inceleyebilirsiniz.
| Kanji | On yomi | Kun yomi | Anlamı |
|---|---|---|---|
| 山 | サン | やま | Dağ |
| 花 | カ | はな | Çiçek |
Çoğu Japonca eserde aşağıdakine benzer bir örnek görmeniz mümkündür. Eğer bir anime izleyicisiyseniz çok sık karşılaşmışsınızdır. Bu yüzden Japonca bir metin okuyacaksanız hiragana ve katakana bilmenizde fayda bulunmaktadır.
縁切り kanjisi enkiri şeklinde okunur. Buradaki en hecesi on yomi, ki hecesi ise kun yomidir. Öyleyse bir kanjide hecelerin bir kısmı on yomi, diğer kısmı ise kun yomi ile okunabilir. Bu sebeple nerede on yomi nerede kun yomi okunacağını ezberlemek gerekecektir. Bunu yapmak yerine bu kanjiyi bütün halde enkiri diye ezberlemek daha basittir.
Yukarıda enkiri kanjisinin son hecesinin hiraganadaki ri olduğunu görüyoruz. Yani bazı kanji kelimeler hiragana karakter içerebilir.
Bir sonraki dersimizde Japon Alfabesi Radikaller ve Kanji Çizim Kuralları konusunu göreceğiz.
Japonca Kitaplarımız
